HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar ‘seçim ittifakı’ ve Cumhurbaşkanlığı seçimi hususlarında açıklamalar yaptı. Sancar, “HDP’nin açık ve direkt iştirakinin ve yetkisinin olmayacağı bir Cumhurbaşkanlığı seçiminin muvaffakiyet konusunda muhalefete vaadi de çok zayıftır, sonrasında demokrasiye geçiş konusunda da çok cılız bir taban yaratır” sözlerini kullandı. “Şimdi bakın ben size söyleyeyim. İktidar medyası diyecek ki ‘HDP, muhalefet partilerini tehdit etti’. O denli değil” diyerek ittifak konusuna nasıl baktıklarını açıkladı.
T24’te Murat Sabuncu’nun sorularını yanıtlayan Sancar, gündemdeki bahislerle ilgili olarak şu görüşleri lisana getirdi:
‘DEMOKRASİ İTTİFAKI SEÇİM İTTİFAKIYLA BİR TUTULMAMALI’
ÂLÂ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in Gelecek Partisi ve DEVA Partisi’nin de ismini vererek Millet İttifakı’nın genişleyebileceği açıklamasının hatırlatılarak “HDP’nin isminin anılmamasını nasıl karşılıyorsunuz?” sorusu üzerine Sancar, “HDP’nin ittifak dışı tutulması gerektiği tarafındaki açıklamalar biraz fazla temelsizdir. Bir kez şöyle bir varsayımla hareket ediliyor, güya HDP, rastgele bir ittifaka dahil olmak istiyormuşçasına bir üslupla konuşuluyor. HDP’nin seçim ve ittifakla ilgili stratejisi aslında çok açıktır ve bunu haftalardır, aylardır anlatmaya çalışıyoruz. Medyada bunların gereğince yer almamasının da yarattığı kimi boşluklar var. Birincisi, bizim ‘Demokrasi İttifakı’ diye bir davetimiz var. Biz, diyoruz ki, ‘Demokrasi İttifakı seçim ittifakıyla bir tutulmamalıdır.’ Demokrasi uğraşı bütünüyle seçimlere endekslenerek yürütülmemelidir” dedi.
‘DEMOKRASİ İTTİFAKI’ DAVETİ
‘Demokrasi İttifakı’nın işçiler, inanç ve halk toplulukları, bayanlar, gençler, tabiat talanına karşı çaba eden herkese yönelik bir davet olduğunu söyleyen Sancar, çabayı, güçleri ve sesleri birleştirmeyi hedeflediklerini belirtti. Davetin bir boyutunun da seçimlerle ilgili olduğunu lisana getiren Sancar, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Seçimlerin adil ve özgür olmasını mümkün kılacak çabayı bugünden başlatmak gerekiyor. Bu iktidarın, adil bir seçim yaptıracağına kim inanır muhalefette? Yok. Pekala, nedir burada temel problemler? Bir seçmen kayıtları. İleride seçim sandık güvenliği. Sonra, bugün bile bu kadar büyük baskı varken muhalefete, seçim devrinde propaganda özgürlüğü temel problemlerdir. Yani şayet seçimlerin demokratik ve adil olmasını istiyorsak bugünden bütün demokrasi güçlerinin, bütün muhalefet partilerinin ortak çalışma yürütmek için diyaloğa girmeleri gerekiyor. Medya bu kadar büyük denetim altında, baskı altında, sansür almış başını gidiyor. Direkt dolaylı tasfiye, sindirme operasyonları da sürüyor. Pekala muhalefet sesini nasıl duyuracak? Biz diyoruz ki alternatif medya mecralarını oluşturmak için de diyaloğa girelim. Partiler ortasında sistemler kuralım. Ve bunu Türkiye’deki bütün öteki demokrasi güçleriyle paylaşalım.”
‘MİLLET İTTİFAKI’NA GİRME TALEBİMİZ YOK’
Millet İttifakı’na katılmak üzere bir taleplerinin olmadığını söyleyen Sancar, “Biz elbette seçim ittifaklarının olabileceğini görüyoruz ve bunu olağan sayıyoruz. Lakin iki seçim var önümüzde. Biri Cumhurbaşkanlığı seçimi, biri parlamento seçimi. Bizim parlamento seçimi için ittifak talebimiz ve arayışımız yoktur. Biz, parlamento seçimlerinde barajı aşacak güce sahip olduğumuza katiyen inanıyoruz ve bunu görüyoruz. Bizim izlediğimiz siyaset, demokrasi ittifakı ve üçüncü yol, parlamento seçimlerine aslında kendi başımıza girmemizi de son derece makul bir seçim olarak ortaya koyuyor. Hasebiyle bizim Millet İttifakı’na girme talebimiz, arayışımız, beklentimiz yoktur. Millet İttifakı nasıl genişler, bu o hususta müzâkere yürütecek partilerin meselesidir” dedi.
‘HDP YEDEK GÜÇ OLARAK GÖRÜLMESİN’
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde muhalefetle diyaloğa hazır olduklarını lisana getiren Sancar, şu açıklamaları yaptı:
“Cumhurbaşkanlığı seçiminde bir ittifaka gereksinim olacaktır. Zira bu seçim 50+1 tekniğiyle Cumhurbaşkanının seçilmesini mümkün kılıyor. Artık biz diyoruz ki; HDP olarak Türkiye’de demokrasinin önünü açmak maksadıyla, Cumhurbaşkanlığı seçiminde üzerimize düşen sorumluluğu yerine getirmeye hazırız fakat şunun da akılda tutulmasını istiyoruz. HDP’yi yok sayan, HDP’yi yedek güç olarak görme niyetinde olan bir hesap varsa bu şimdiden rafa kaldırılmalı. Zira HDP’nin açık ve direkt iştirakinin ve yetkisinin olmayacağı bir Cumhurbaşkanlığı seçiminin muvaffakiyet konusunda muhalefete vaadi de çok zayıftır, sonrasında demokrasiye geçiş konusunda da çok cılız bir yer yaratır.”
‘İKTİDARIN YARATTIĞI OYUN ALANINDA HDP’YE YAKLAŞMAK İKTİDARI GÜÇLENDİRİR’
Muhalefetin, üzerinde tartışmasız uzlaştığı tahminen de tek mevzunun güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönülmesi olduğunu lisana getiren Sancar, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem bizim de talebimizdir. Artık pekala güçlendirilmiş parlamenter sistem muhalefet seçimi kazanırsa nasıl hayata geçirilecek? Anayasa değişikliği gerekiyor bunun için değil mi? Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçeceğiz diye seçmene vaatte bulunurken tıpkı vakitte, ‘Parlamentoda bunu sağlayacak bir çoğunluğu da elde etmek istiyoruz’ diye bir vaatte bulunuyoruz seçmene. HDP üzere yüzde 11-15 ortası oyu değişen, bir partinin katkısını almadan, onunla diyalog içinde bulunmadan, bu vaatlerin gerçekleşeceği konusunda seçmeni nasıl ikna edeceksiniz? Bunları söylediğimiz vakit kimileri spekülasyon yapıyor. Artık bakın ben size söyleyeyim. İktidar medyası diyecek ki ‘HDP, muhalefet partilerini tehdit etti’. O denli değil. Biz şeffaf siyaset yapmaktan yanayız. Açık konuşmaktan yanayız. Türkiye’nin demokraside yolunu açmak, barışa giden imkânları yaratmak ve adaleti tesis etmek için HDP üzerine düşen sorumluluğu, gerektiğinde fedakârca yerine getirmeye hazırdır. 31 Mart ve 23 Haziran seçimlerinde bunu açıkça ortaya koyduk. Bundan sonra da yaparız üzerimize düşeni fakat bu söylediğimiz çerçeveyi herkes lütfen ciddiyetle önüne koysun. İktidarın yarattığı oyun alanında kalarak HDP’ye yaklaşmak lakin ve lakin bu iktidarı daha fazla güçlendirir yahut bu iktidarın hesaplarına dayanak sunar. Meğer bu ülke bu iktidar periyodunda büyük bir çöküş yaşıyor şayet bu çöküşü önleyecek yolları muhalefetten birileri tıkarsa büyük vebal altında kalırlar.”
‘ÖFKE ÜZERİNE SİYASET YAPILMAZ’
“İktidar ve ortağı tarafından daima gaye gösterilen HDP’nin muhalefet tarafından isminin anılmaması, tartısı HDP’ye oy veren Kürt seçmende nasıl bir ruh hali yaratıyor?” sorusuna da cevap veren Sancar, Kürt seçmen içinde çok büyük bir hisseye sahip olan HDP seçmeninin şuurlu ve politik bir seçmen olduğunu, kızgınlıkları olsa da demokratik olgunluk ve politik şuurlarının yüksek olduğunu söyledi. Sancar, “Eğer parti organları, idaresi aşikâr bir politikayı önerirse seçmenine, bu hususta rastgele bir zahmet, bir fire yaşanmayacağını biliyoruz, gerçekten son mahallî seçimler bunu açıkça gösterdi. Neden bu türlü? Zira biz bu siyasetleri oluştururken en alttan en üste bir tartışma süreci işletiyoruz. Hasebiyle partinin tabanının da iştirakiyle ortaya çıkıyor politikalarımız. O nedenle içimiz bu manada rahat. Evet birtakım kızgınlıklar lakin natürel ki muhakkak partilere kızgınlıklar oluyor, birtakım partilerin de belirli açıklamalarına kızgınlıklar oluyor biz bu kızgınlıkların da son derece haklı bir temeli olduğunu görüyoruz. Kızgınlık doğal bir histir bunun bir uzantısı nefret bile olabilir ancak biz diyoruz ki siyaset nefret üzerine kurulamaz. Biz artık geleceği konuşmak istiyoruz demokrasi güçleri ve muhalefetle. Geçmişi yok saymadan bugün hakikat yürümek ve geleceği kurmak çabasındayız” dedi.
‘YOLSUZLUK SAKLANAMIYOR’
Yolsuzluk argümanlarına da değinen Sancar, yolsuzlukla hukuksuzluk ve keyfilik ortasında açık bir bağ olduğunu belirtti. Sancar, Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle kontrol düzeneklerinin yok edildiğini, denetleyici kurumların içinin boşaltıldığını söyledi. Basının büyük ölçüde denetim altında tutulmasına karşın yolsuzlukların gizlenemediğine dikkat çeken Sancar, “O kadar büyük boyutlara ulaştı ki saklanamıyor. Lakin burada asıl aşılan hicap duygusu ve ahlâk anlayışı. Mesela çıkıp bir bakan, ‘Evet ben kendi şirketimden bakanlığa dezenfektan sattım lakin düşük ücretlerle’ diyebiliyor. Lakin bir utanma yok. Daha yeni İkizdere’ye bakan gidiyor oradaki köylülere neredeyse hakaret edecek üslupla konuşuyor. Bir, utanma kalmadı. İki, ahlak çökertiliyor. Bu çok tehlikelidir” dedi.
‘SUSURLUK’UN ÇOK ÖTESİNDE ÇÜRÜME, ÇÖZÜLME VE ÇÖKÜŞ TABLOSU VAR’
Susurluk sürecinin Kürt sıkıntısında izlenen siyasetlerin yarattığı yozlaşma, çürüme ve çöküşle ortaya çıktığını söyleyen Sancar, binlerce faili meçhul cinayet işlendiğini, köy yakmalar sonucu milyonlarca insanın topraklarından edildiğini belirtti. Sancar, “Devletin, mafyayla, çetelerle, yasadışı güçlerle bağ içine gireceği keyfi ve hudutları olmayan bir idare yerleştirildi. Ve bunların sonuçları uyuşturucu trafiğinden, banka hortumlamaya, iktisadın çöküşünden, halkın ekmeğinin gaspına uzanan bir toplam çürüme ve çöküş oldu. 2015’te tahlil süreci bittikten itibaren yeniden 90’lardaki sistemleri aratmayacak, onların ötesine geçen metotlar devreye sokuldu. Fotoğraflar ortada, kimse artık bunları saklamayı gerek görmüyor. Artık de son 5 -6 yılda izlenen siyasetlerin yarattığı büyük çöküş ve gelinen nokta Susurluk’un çok ötesinde bir çürüme, çözülme ve çöküş tablosudur” diye konuştu.
‘ERDOĞAN BERFO ANA’YA KELAM VERDİ’
12 Eylül devrinde gözaltında kaybedilen Cemil Kırbayır ile ilgili evrakın Yargıtay tarafından vakit aşımından kapatılmasını da kıymetlendiren Sancar, şunları söyledi:
“Geçmişteki bu insanlık hatalarıyla yüzleşmeden, hesaplaşmadan güçlü demokratik bir kültür ve bunu üzerine demokratik, barışçıl bir gelecek kurmak çok zordur. O devirde yapılmayan hesaplaşmalar, yürütülmeyen yüzleşmeler bize katlanarak daha ağır problemler formunda devrede devrede geliyor. Ve bunu sonuçları yalnızca demokrasiye hukuka değildir. Soframızadır, ekmeğimizedir, bir ailenin bin bir emekle yetiştirdiği gençlerinin geleceğinedir. İşçinin daha onurlu bir hayat sürme ihtiyacınadır. Bütün bunlara çıkıyor fatura. Cemil Kırbayır evrakı, sahiden bir ibret evrakı. Burada verilen karar da hukuksuzdur. Zira bu kabahatlerde vakit aşımının işlemeyeceğine dair değişiklik var Anayasa’da. Yargıtay, bunu yok saydı. O vakit Başbakan iken şimdiki Cumhurbaşkanı Berfo Ana’ya kelam verdi. Bu bahiste Meclis İnsan Hakları Alt Kurulu’nun raporu var. Bütün her şey ortaya dökülmüş. Bunlardan hesap sorulmazsa ne oluyor? Öbürleri, diğer vakit çıkıyor, ‘Ben birebir anlayışla bunları yapmaya devem ederim kimse de benden hesap sormaz’ diyebiliyor. İşte toplumu çökerten, bu kadar karanlık bir ülkeye bizleri mahkum etmek isteyen asıl tehlike budur.”