Samet Mutlugün… Ekstrem sporlar içerisinde tahminen de en havalısını yapıyor: Dalga sörfü… Yapmakla kalmıyor, şahsen bu spordaki en kıymetli materyal olan sörf tahtasını da kendisi üretiyor. Hatta İstanbul Riva’daki okulunda bu sporun ve tahta üretiminin eğitimini de veriyor.
Peki, her şey nasıl başladı? Annesinin ütü masasıyla neler yapıyordu? Maldivler’de sörf tahtası kaybolunca çıktığı hapishane adasında neler yaşadı? Bu spor nasıl yapılır? Gelin, Samet Mutlugün’ün macerasını ve dalga sörfü hakkında tüm merak ettiklerimizi kendisinden öğrenelim…
Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz? Diğer sporlara da ilgileniyor musunuz?
İstanbul doğumluyum. Beykoz, Riva’da eşimle birlikte bir sörf konutu işletiyoruz, birebir vakitte “Riva Shapes” ismi altında sörf tahtası imali atölyem var. Burada dört yıldır sipariş üzerine sörf tahtası yapıyorum ve dalga sörfü eğitimleri veriyoruz. Çocukluğumdan beri basketbol, futbol, hür dalış bisiklet, snowboard üzere birçok sporla uğraştım. Son bir yıldır sörfün yanı sıra ağır bir biçimde spor tırmanış da yapıyorum.
Dalga sörfüyle ilgilenmeye nasıl başladınız? Neden sörf?
Dalga sörfüne Mimar Sinan Üniversitesi’nde tahsilimi sürdürdüğüm sırada sörf kulübüyle başladım. Kendimi bildim bileli suyu, denizi ve su sporlarını çok severim. Çocukluğumda televizyonda izlediğim sörfçüleri annemin ütü masasına çıkıp taklit ederdim. Türkiye’de dalga sörfü yapıldığını öğrendiğimde açıkçası inanmamıştım, mümkün olduğunu düşünmüyordum. Sörfün yalnızca okyanusta yapıldığını sanıyordum. Sörfü deneyimlemeye başladığım vakit ne kadar zorlayıcı ve karmaşık olursa olsun vakit geçtikçe savaşmak yerine bırakma ve birlikte hareket etme hâlinin ne demek olduğunu anladım. Nihayetinde sörf dediğiniz şey, bir fenomen… Teknelerin limandan çıkmadığı, herkesin inançlı alanına kaçtığı ve hatta bazen gelen fırtına yüzünden kırmızı alarm verildiği günlerde biz suda oluyoruz. Bütün bu karmaşanın içinde dinginliği deneyimleyebildiğiniz bir yer.
‘EN ZORLANDIĞIMIZ ŞEY, MATERYAL TEMİN ETMEKTİ’
Türkiye’de yaygın olan bir spor değil. Nasıl zorluklar yaşadınız?
Sörfe birinci başladığım vakitlerde en zorlandığımız şey, materyal temin etmekti. Etrafımızda deneyimli sörfçüler yoktu. Münasebetiyle tekniğimizi geliştirmek bizim için biraz daha uzun vakit aldı. Birebir vakitte “Karadeniz tehlikelidir” algısı da bizim için birden fazla kere mahzur oluşturdu. Dalgalı havalarda valilikler tarafından gelen denize girme yasağı nedeniyle birçok defa devlet vazifelileri tarafından sudan çıkarıldık.
Hangi ülkelere gittiniz, nerelerde sörf yaptınız? Sizi en çok etkileyen hangisiydi?
Güney Afrika, Endonezya, Maldivler, Fas ve Türkiye’nin farklı bölgelerinde sörf yaptım. Beni, yaptığım sörfü ve işimi en çok etkileyen yer, Güney Afrika oldu. Birkaç jenerasyon geriye giden bir sörf kültürleri var ve buradan gelen bilgi muazzam. Birebir vakitte Güney Afrika’da sörf yaparken 40 metre yakınınızdan mavi balina geçebiliyor, bu türlü bir şeye şahit olmak oldukça etkileyici.
‘KARADENİZ VE AKDENİZ’DE SÖRF YAPILABİLİYOR’
Türkiye’de nerelerde sörf yapılıyor? Mevsimlerine nazaran bölgeler hakkında bilgi verebilir misiniz?
Türkiye’de Karadeniz ve Akdeniz’de sörf yapılabiliyor. Karadeniz için yüksek dönem (dalga kalitesi ve hava şartlarının en yeterli olduğu dönem) ağustos-kasım ortası, Akdeniz için ise en verimli devir aralık-mart ortası diyebiliriz.
Türkiye’de favori bölgeniz neresi?
Benim sörf yapmaktan en keyif aldığım yer; Karadeniz’de Riva, Akdeniz’de ise Phaselis…
Akdeniz’de de Karadeniz’de de sörf yapıyorsunuz. İki deniz ortasında sörf yapmanın farkları neler?
İki deniz ortasındaki en kıymetli fark tuz oranı… Akdeniz çok tuzlu olduğu için kaldırma kuvveti de yüksek, hasebiyle dalga almak ve yüzmek daha kolay oluyor. Öteki fark ise suyun ısısı… Karadeniz, her vakit Akdeniz’e oranla daha soğuk. Akdeniz’de tüm kış ince bir wetsuitle sörf yapabiliyorsunuz. Karadeniz’de ise hem kalın giyinmek hem de eldiven, ayakkabı, başlık üzere gereçler de kullanmak gerekiyor.
Başınıza hiç önemli bir sorun geldi mi?
Sörfte ufak tefek yaralanmalar dışında önemli bir sorun yaşamadım.
‘GÜVENLİKTE BİRİNCİ KURAL, SUDA YALNIZ OLMAMAK’
Güvenlik tedbirleri olarak neler yapıyorsunuz?
Güvenlikte birinci kural, suda yalnız olmamak… En azından kıyıda birinin sizi gözetlemesi gerekiyor. İkincisi, sörf tahtamız suda bizim için çok kıymetli. Sörf tahtası, dalgalı havalarda hareket edebilmek için tasarlanmış bir deniz aracıdır. Tahtayı ayağımıza “leash” dediğimiz iki tarafı cırtlı olan bir kayışla bağlarız. Leash tahtayla aramızdaki bağdır, dalgalı bir denizde ondan kopmamamızı, tahtayı kaybetmememizi sağlar. Sörf her ne kadar ferdi bir spor üzere görünse de asıl keyifli vakti suda arkadaşlarınızla birlikte dalga beklerken geçirirsiniz.
Suda başınıza gelen değişik olayları paylaşır mısınız?
Başıma gelen en enteresan olay; Maldivler’de bir cezaevinin önünde “jailbreak” olarak bilinen sörf spotunda leash’im koptu ve tahtamın akıntıyla gittiğini düşünerek akıntının tarafında yüzmeye başladım fakat düşündüğüm üzere tahtamı bulamadım. Geriye baktığımda ise dönmek için çok uzaklaşmış olduğumu fark ettim ve gidebileceğim en yakın yer hapishanenin olduğu adaydı. Adaya çıktığımda ise plajda bir küme insan çabucak bana yanlışsız yürüyüp benden sigara istedi. Üstümde mayoyla sudan yeni çıkmış olduğum için çok şaşırmıştım; bu türlü bir durumda bende sigara olmasına imkân yoktu. Sonrasında koşarak gelen misyonlu beni oradan çıkardı. Anladım ki burası hapishanenin akıl hastalarına ayrılan kısmıymış.
Sörf okulu açmaya nasıl karar verdiniz?
Her şey bundan dört yıl evvel eşim Güneş Engin ve dört köpeğimizle birlikte kendimize mesken ararken yıllardır sörf yaptığımız koyun karşısında bulduğumuz büyük bahçeli konutla birlikte başladı. “Riva Surf House” diye bir Instagram hesabı oluşturduk ve elimizden geldiğince sörfle ilgili bildiğimiz ve yaptığımız her şeyi paylaşmaya başladık.
İyi bir dalga sörfçü hangi yeteneklere ve maharetlere sahip olmalı?
Kişinin güzel bir yüzücü olması ve suda mental olarak rahat olması kıymetli. Sörf uzun vakitte gelişen bir spor, bu yüzden özveri ve kararlılık kıymetli…
Dalga sörfü eğitimi nasıl bir süreç gerektiriyor? Bu mevzuyu hiç bilmeyen bir insanın geldiği andan dalgalarda sörf yapabileceği noktaya kadar gelmesi için nasıl bir eğitim alması gerekiyor?
Başlangıç düzey sörf eğitimi, dört saatlik bir eğitim. Öğrencinin kondisyonuna nazaran eğitimi iki-güç güne bölerek tamamlıyoruz. Eğitimler küme yahut birebir formda veriliyor. Eğitimin içeriğinde güvenlik, ekipman bakımı ve kullanımı, dalga ve spot yapısı, sörf tahtaları, hava varsayım raporlarını kullanma üzere teorik bilgilerden sonra tahta üzerinde istikrar sağlama, paddle (kulaç atma), dalga alma ve sürme pratikleri yapıyoruz. Bu eğitimden sonra sörf yapabilmek ve kendini geliştirebilmek için ortayı açmadan her fırsatta ya kendi ekipmanınızı edinerek ya da gittiğiniz yerlerde kiralama yaparak sörf pratiğine devam etmek gerekiyor.
Aynı vakitte sörf tahtası üretim atölyesi düzenliyorsunuz.
Sörf tahtası üretimiyle ilgili takipçilerimizle bir sürü ayrıntı paylaşmaya uğraş ediyoruz. Bunun dışında sipariş verenler birtakım imal evrelerine katılabiliyorlar. Sörfle ilgilenen ve bize eğitim almaya gelen neredeyse herkes atölyemizi merak ediyor ve ziyaret ediyor.
Eğitimleri tamamladık ve artık sörf yapmak istiyoruz. Materyalleri nasıl temin edebiliriz, nedir bu ekipmanlar?
Sörf yapmak istiyorsanız öncelikle bir sörf tahtasına gereksiniminiz var, sörf tahtası da birkaç gereçten oluşuyor; fin (tahtanın stabil olmasını sağlayan altındaki yüzgeçler), leash (tahtayı bacağınıza bağladığınız güvenlik kayışı), wax (su sıcaklığına nazaran değişen içinde balmumu da bulunan bir gereç, tahtada ayağa kalktığınızda kaymamanız için), mayo ve/veya wetsuit (sörf yaptığınız mevsime nazaran giyiyorsunuz). Tüm sörf gereci gereksiniminizi Riva Surf House’dan karşılayabilirsiniz.
Sizi sörf yaparken görenler nasıl yaklaşıyor?
Bizi sörf yaparken görenler genelde tezahürat yaparak izliyor, çıkışta tebrik ediyor. Kimileri öğrenmek istiyor, birtakımı da “Milyon versen yapmam” diyor.
Özellikle etraf halkından gelip sizden eğitim alıp bu sporda ilerleyen çocuklar oldu mu?
Çevre halktan gelip deneyen/öğrenen gençler oldu. Birkaçı hâlâ kendilerini geliştirmeye devam ediyor. Asıl ulaşmak istediklerimiz çocuk kitle lakin ailelerin Karadeniz korkusu buna ne yazık ki birden fazla vakit mani oluyor. Sörf ülkemizde daha bilinir hale geldikçe bu tavrın da müspet tarafta değişeceğini umuyoruz.
