ANKARA– ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Geçiş Mutabakat Metni’ne imza atan 6 siyasi parti genel liderinin ittifak ve ortak cumhurbaşkanı adayı arayışında bir adım daha atıldı. Yaklaşık 4 aydır belirli aralıklarla toplanan önderler birlikteliklerini “iş birliği, güç birliği süreci” olarak tanımladı ve bu sürecin temel unsurları ile maksatlarını içeren 10 unsurluk bir “tutum belgesi” açıkladı.
Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş, özgürlükçü kamu sistemi, basın ve tabir özgürlüğü üzere iktisattan dış siyasete birçok alanda ortak bir tavır ve telaffuz arayışını içeren “tutum belgesi”nde çoğulcu ve iştirakçi demokrasi, özgürlükçü laiklik, din ve vicdan özgürlüğü çerçevesindeki kazanımların koruyucusu ve teminatı olma, toplumsal barışın rövanşist bir hal ve kollektif cürüm anlayışı üzerinden ziyan görmesine müsaade edilmemesi üzere dikkat çeken tabirler yer aldı.
UNSUR VE MAKSATLAR 4-5 KERE REVİZE EDİLDİ, MUTABAKATLA GEÇTİ
Edinilen bilgiye nazaran ‘Tutum Belgesi’ndeki her unsur üzerinde uzun değerlendirmeler olduğu için “altılı masa” bugüne kadarki en uzun toplantısını yaptı. 7 saat 15 dakika süren toplantıda taslak metin üzerinde kimi değişiklikler yapıldı. Tartışmaların sonunda 4-5 sefer revize edilen metin, görüşmenin sonunda tam mutabakatla onaylandı.
MASA KENDİNİ BU METİNLE BAĞLADI
Parti temsilcileri ortaya çıkan belgeyi “Bu bir manifesto. Türkiye’nin temel sıkıntılarını ele alan ve bunu çözmeye dönük iradeyi ortaya koyan bir metin”, “Masaya oturan 6 parti de kendini bu metinle bağlamış oldu” formunda kıymetlendirdi. CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun da dünkü MYK toplantısında metindeki hususlar ve içeriğiyle ilgili heyet üyelerini bilgilendirdiği, “Her mevzunun üzerinde durduk, hepsi yazıyor” dediği öğrenildi.
‘İTTİFAK’ DEĞİL ‘İŞBİRLİĞİ’ DENİLDİ, İZLEYEN BAŞKA PARTİLERE DE DATA OLACAK
Altılı masa toplantısı sonrası yapılan tüm açıklamalarda ‘ittifak’ kavramında kaçınıldı. Son açıklamada da ‘ittifak’ yerine “iş birliği süreci” tabiri yer aldı. Siyasi parti temsilcileri ‘altılı masa’nın şimdi bir ittifak yapısı olmadığı vurgusunu yaparken bir parti temsilcisi, “Bu bir işbirliği yeri. İttifak formel bir durum ve daha evvelki seçimde kurulan ittifakı hatırlatıyor. Lakin biz yeni bir süreç örgütlüyoruz. İştirakin nasıl seyredeceği aşikâr değil. Şimdilik bu türlü tanımlama yapmak daha doğru” dedi.
Masadaki 6 siyasi partinin de bu işbirliği sürecini sonuna kadar götürme hassasiyeti içinde olduğuna dikkat çeken bir diğer parti temsilcisi ise “6 başkan sorumluluğunun farkında, bir kadro oyunu oynuyor. Hiç kimse bu sürece ziyan verecek, yapıyı bozacak bir yaklaşımda değil. Bu adım adım ittifaka gidiyor” değerlendirmesi yaptı. Açıklanan tavır dokümanının mevcut 6 parti dışında süreci izleyen, dayanak vermek isteyen öteki siyasi partiler için de kıymetli bir bilgi olacağı görüşü lisana getiriliyor.
‘HİÇBİR OYUN ZİYAN OLMAYACAĞI BİR İTTİFAK MODELİ BULUNACAK’
“Süreç adım adım ittifaka gidiyor” denilse de ‘ittifak’ konusu toplantıda ele alınmadı. Bunun nedeni olarak da şimdi hangi kanunla seçime gidileceğinin aşikâr olmaması gösteriliyor. Bir parti temsilcisi kasım ayında muhtemel bir erken seçime dikkat çekerek, “Eğer erken seçim olursa mevcut ittifak sistemi ile sandığa gidilecek. O vakit ittifak yapısı değişir, vaktinde olursa değiştirilen ittifak sistemi ile gidilir. O nedenle bunu konuşmak için erken” dedi. İttifak konusunun seçim tarihi netleştiğinde ele alınacağına vurgu yapan bir parti temsilcisi ise, “Liderler saatlerce oturup konuşuyorlar. Hiçbir oyun ziyan olmayacağı, atılan her oyun Meclis’te temsil edileceği bir sistem bulunacaktır” değerlendirmesi yaptı.
İTTİFAK MODELLERİ İÇİN ARAŞTIRMA YAPILACAK
Edinilen bilgiye nazaran hakikat ittifak kombinasyonunu oluşturmaya data olması için 87 seçim bölgesinde muhakkak aralıklarla anket yapılacak. Ortaya çıkan sonuçlar üzerinden hem ortak aday hem de azamî vekil çıkaracak formüller belirlenecek. Bir parti temsilcisi, “İl vilayet çalışılıyor. Altılı masa bilhassa Doğu ve Güneydoğu ile İç Anadolu’nun kimi vilayetlerinde tek liste olarak seçime girebilir. Tüm ihtimaller pahalandırılacak. Sonuç olarak 360 milletvekilini hedefleyip vilayet il çalışacağız” dedi.
CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞI KONUŞULMADI
Bir evvelki toplantısında cumhurbaşkanı adayı için 6 kriter belirleyen Altılı Masa’nın son toplantısında bu bahiste yeni bir açıklama yapılıp yapılmayacağı merak konusuydu. Edinilen bilgiye nazaran 7 saati geçen toplantıda bu husus da ele alınmadı. Adayın seçim kararı alındığında ilan edileceği istikametindeki tavrın sürdürüleceği öğrenildi.
Altılı masanın toplantıyla ilgili basın açıklamasına nazaran ‘Seçim Güvenliği Komitesi’nin çalışmasında gelinen nokta 6 Haziran 2022 Pazartesi günü kamuoyuyla paylaşılacak. Başkanlar yapılacak açıklamada komitenin 4 alanda belirlenen 24 başlığının tüm detayları ile duyurulmasını istedi.
GEÇİŞ SÜRECİ KURULU İÇİN HAZIRLIKLAR SÜRÜYOR
İttifaka giden süreçte geçiş sürecini çalışan komitenin çalışmaları da ayrıyeten kıymet taşıyor. Geçiş sürecinin takvimi, cumhurbaşkanı adayının seçilmesi durumunda kullanacağı ve devredeceği yetkiler, bu yetkileri nasıl bir düzenek ile paylaşacağı, birinci çıkarılacak kararnamelerin ne olacağı üzere hususları ele alan kurul toplantısı öncesi partiler kendi içinde çalışmalarını sürdürüyor. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra kurulun haziran ayı içinde toplanması bekleniyor.
