Soru: 663 sayılı KHK 45/A hususuna tabi 3+1 kontratlı sıhhat işçisi ebe olarak vazife yapmaktayım. Eylül ayında 3 senem dolup takıma geçeceğim. Ekim ayında da doğum yapacağım. Doğum yaptıktan sonra olağan tayin hakkımın gelmesine yaklaşık 11 ay daha kalıyor. Doğum sonrası analık müsaademin bitmesini müteakip aylıksız müsaade almayı planlıyorum. Aylıksız müsaade müddeti mecburî olarak çalışmam gereken bir yıllık çalışma mühletine dahil olur mu?
Yanıt: 663 sayılı Kanun Kararında Kararnamenin 45/A hususu kapsamında istihdam edilen kontratlı sıhhat çalışanı, Bakanlığın taşra teşkilatında işçi istihdamında zahmet çekilen yerlerde 657 sayılı Kanunun 4/B unsuru kapsamında vize edilmiş durumlarda görevlendirilmektedir. Hususun dördüncü fıkrasında, “Kontratlı sıhhat işçisinden üç yıllık çalışma müddetini tamamlayanlar talepleri halinde bulundukları yerde 657 sayılı Kanunun 4 üncü unsurunun (A) bendi kapsamındaki takımlara atanır. Bu takımlara atananlar, tıpkı yerde en az bir yıl daha vazife yapar, bunlar hakkında adaylık kararları uygulanmaz.” kararı yer almaktadır. Bu karar uyarınca üç yıl kontratlı olarak misyon yaptıktan sonra isteği üzerine takıma geçirilen kontratlı işçi bulunduğu yerde bir yıl mühletle misyon yaptıktan sonra tayin hakkı elde edebilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 108/B unsurunda, “Doğum yapan memura, 104 üncü unsur uyarınca verilen doğum sonrası analık müsaadesi mühletinin yahut tıpkı hususun (F) fıkrası uyarıncı verilen müsaade mühletinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine yirmidört aya kadar aylıksız müsaade verilir.” denilmektedir.
Kanunun 36/C-8 hususu uyarınca; 108 inci hususun (B) fıkrası uyarınca kullanılan aylıksız müsaade müddetleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle kıymetlendirilmektedir.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmeliğin 23. unsurunda, 657 sayılı Kanun yahut başka kanunlar uyarınca aylıksız müsaade almak suretiyle geçirilen mühletlerin bölge hizmetinden sayılmayacağı karara bağlanmıştır.
Sıhhat Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 10. unsurunda de, aylıksız yahut fiyatsız müsaadeli olarak geçirilen müddetler için hizmet puanı verilmeyeceği söz edilmiş, 31/A hususunda ise aylıksız yahut fiyatsız müsaadeli olarak geçirilen mühletlerin çalışma mühletinden sayılmayacağı karar altına alınmıştır.
Üstteki kararlarda yer aldığı üzere doğum sebebiyle kullanılan aylıksız müsaadeler memurun kademe ve derece terfisinde dikkate alınmasına karşın bu müddetlerin tayin hakkı elde edebilmek için çalışılması gereken mühletlere dahil edilmeyeceği hem Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına Ait Yönetmelik hem de Sıhhat Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinde tabir edilmiştir. Lakin aylıksız müsaadeden farklı olarak; yıllık müsaade, doğum öncesi ve sonrası analık müsaadesi, öteki mazeret müsaadeleri ve hastalık müsaadesi bir yıllık çalışma müddeti kapsamında değerlendirilecektir.
Sonuç olarak 3 yıllık çalışma müddetini tamamladıktan sonra takıma geçirilen kontratlı sıhhat işçisinin tayin hakkı elde edebilmek için zarurî olarak çalışması gereken bir yıllık müddete doğum sonrası kullanılacak aylıksız müsaadenin dahil olmadığını değerlendirmekteyiz.